Prikken en draaien Spits - juni 2001

Spits: Prikken en draaien - juni 2001

Traditionele Chinese geneeskunst in een Westerse samenleving.

‍Artikel Sp!ts, met Gilles Stoop (juni 2001), door Bianca Groot.

‍Steeds meer mensen in Nederland gebruiken acupunctuur om van pijn of ziektes af te komen. Westerse wetenschappers blijven echter sceptisch over deze oosterse vorm geneeskunde. Beroepsverenigingen voor de acupunctuur hebben onlangs het initiatief genomen om een arbeidsprofiel te ontwikkelen. Hierin worden strenge eisen vastgelegd waaraan een acupuncturist moet voldoen. Door deze regels wordt de wildgroei in therapieën voorkomen en komt de kwaliteit op een hoger niveau te liggen.

Ik was een vreemde in mijn eigen lichaam. Door mijn pijn werd ik futloos. Omdat ik van de medicijnen geen verbetering merkte en deze veel bijwerkingen hadden, besloot ik tot acupunctuur over te gaan." Malou van der Molen (48) is na haar vijf bezoeken aan de acupuncturist Gilles Stoop voor haar frozen shoulder (vorm van RSI) uiterst tevreden. „Ik vind de methode effectief, veilig en heb veel respect voor de Chinese geneeswijze. Na een behandeling voel in me gelijk beter in mijn vel."

Balans

Acupunctuur is van oorsprong een Chinese geneesmethode gebaseerd op een filosofische basis en betekent in het Nederlands letterlijk ’naald steken’. Maar volgens Gilles Stoop, acupuncturist en behandelaar van Malou van der Molen, bestaat zijn werk niet alleen uit ’prikken en draaien’ met naalden. Stoop: „Wanneer iemand ziek is of pijn heeft is er een bepaalde levensenergie, ook wel ying en yang genoemd, in onbalans. Acupuncturisten proberen deze onbalans op te heffen door op de juiste punten naalden en eventueel warmte te plaatsen in meridianen. Meridianen zijn energiekanalen in het lichaam waardoor de levensenergie stroomt, deze zijn voor een acupuncturist op de pols voelbaar.

"Voordat Gilles gaat ’prikken’ heeft hij een vraaggesprek met de patiënt, observeert hij en stelt hij een pols- en tongdiagnose. Inmiddels heeft Stoop al drie jaar zijn eigen praktijk waar hij vooral werkt met de traditionele behandeling met naalden. „Ik streef er naar om mensen middels de traditionele Chinese geneeskunst te helpen om de pijn weg te nemen en hun leven dragelijker te maken", aldus de acupuncturist.

In Nederland heeft acupunctuur sinds de jaren zeventig een steeds vastere plaats ingenomen in de samenleving. Naast de methode die Stoop gebruikt is er ook de laseracupunctuur, accumassage en ooracupunctuur. Acupunctuurgebruik in de tandheelkunde en diergeneeskunde wordt ook steeds bekender.

Eenheid

Mensen denken vaak aan acupunctuur als middel om te stoppen met roken. Patiënt van der molen vindt het belangrijk dat het individu bij acupunctuur centraal staat. „De mens wordt als eenheid gezien; lichaam en geest horen bij elkaar". Als docent aan een universiteit gelooft ze niet dat haar goede resultaten toe te schrijven zijn aan het charisma van haar behandelaar of aan een zogenaamd placebo-effect. „Acupunctuur is geen wondermiddel; het is een deel van een proces wat jezelf moet doen. Ik moest zelf mijn levensstijl veranderen. Maar dankzij acupunctuur heb ik een metamorfose ondergaan en geniet ik weer van het leven. "De behandelingen bij Jeffrey Zuhdy (37), zanger van de a capellagroep Montezuma’s Revenge, hebben minder effect. Zijn hooikoorts is na tien bezoeken bij Stoop licht verminderd. Over het algemeen kan hooikoorts goed worden behandeld door een acupuncturist, maar bij de zanger is de hooikoorts hardnekkig. Hij gebruikt acupunctuur in combinatie met de reguliere geneeskunde. Zuhdy: „De bedoeling is nu dat ik mijn weerstand in de gaten houdt. Er zijn geen vaste werkpatronen voor accupunctuur; bij iedereen is de methode verschillend en reageert het lichaam anders." De zanger blijft zijn behandelingen voorlopig vervolgen en hoopt op meer effect.

Sceptisch

Omdat sommige wetenschappers het principe hanteren dat een theorie pas ’werkt’ als deze werking wetenschappelijk controleerbaar is, is acupunctuur voor de westerse wetenschapper een moeilijk te bevatten onderwerp. Volgens de heer Renckens, gynaecoloog en tevens voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, berust acupunctuur op mythologie en suggestie. „Ik vind de theorie absurd, achterhaald en primitief, omdat deze voordat de menselijke anatomie bekend was is ontstaan", weet Renckens. Een theorie moet volgens hem wel te rijmen zijn met de moderne anatomie. „Bovendien zijn meridianen niet aanwijsbaar. Een wetenschapper zal ze dus niet erkennen." Hij vindt dat er uitgebreider onderzoek moet komen. „Feiten van onderzoeken uit Europa en Amerika wijzen niet uit dat een verbetering toe te schrijven is aan de acupunctuur."

Volgens de de Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur (NVA) wordt tachtig procent van de patiënten door acupunctuur geholpen. Volgens de heer Koolsteeg, voorzitter van de vereniging, leert de ervaring dat acupunctuur zich bewezen heeft doordat in Nederland duizenden mensen baat hebben gehad bij de behandelingen.